Uzdrowiskowy charakter Szczawna-Zdroju był znany od średniowiecza. Po raz pierwszy właściwości lecznicze wód zbadał nadworny lekarz Hochbergów – Caspar Schwenckfeldt w 1597 roku.
Nazwa uzdrowiska pochodzi od rodzaju wód mineralnych czerpanych z tutejszych źródeł, a zaproponował ją wybitny balneolog prof. Antoni Sabatowski.
Obecnie obowiązujący status uzdrowiska prawnie nadany w 1967 roku.
Picie wody zgodnie ze wskazaniami lekarskimi powoduje alkalizację treści żołądkowej, wzrost rezerwy alkalicznej krwi i obniżenie kwasu moczowego w organizmie.
Przy zastosowaniu wody do inhalacji następuje częściowe odgazowanie dwutlenku węgla i oddziaływanie oczyszczające i przeciwzapalne na drogi oddechowe.
Przy zastosowaniu wody do kąpieli czynnikami aktywnymi są głównie dwutlenek węgla i radon.
Gazy wchłaniane przez skórę wpływają korzystnie na gruczoły dokrewne i przemianę materii. Powodują ukrwienie skóry i tkanek przyległych, a następnie zwiększenie przepływu wieńcowego i diurezy.
W kurorcie prowadzone jest leczenie uzdrowiskowe w następujących kierunkach leczniczych: